တပင္ေရႊထီး မုတၱမကိုေအာင္ေတာ္မူျခင္း
တပင္ေရႊထီးသည္ ဟံသာဝတီေနျပည္ေတာ္သို႔ ျပည္လည္ေရာက္ရွိေတာ္မူလွ်င္ ျမိဳ႕ေတာ္ ကို ျမိဳ႕ေတာင္ဘက္သို႔ခ်ဲ႕ကာ ေရႊေမာ္ေဓာေစတီေတာ္၏ အေနာက္ဘက္ကို ပတ္၍ ျပဳျပင္ေတာ္မူသည္။ ဘုရင့္ေနာင္၏ဖခင္ မင္းရဲသိခၤသူကိုလည္း မင္းရဲသီဟသူဘြဲ႔မည္ႏွင္းလ်က္ ေကတုမတီ(ေတာင္ငူ) ဘုရင္ခံအျဖစ္ ခန္႔ေတာ္မူသည္။ ေယာက္ဖေတာ္ျဖစ္သည့္ ဘုရင့္ေနာင္ကိုလည္း ၾကီးက်ယ္စြာခ်ီးျမွင့္ရန္ ၾကံရြယ္ရင္းရွိသည့္အတိုင္း ဘုရင့္ေနာင္အား မိမိကဲ့သို႔ပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရမည္ဟု အမိန္႔ေတာ္ ရွိေလသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ဘုရင့္ေနာင္၏ အာဏာေတာ္မွာလည္း ေရွးကထက္ ၾကီးမားတိုးတက္ လာခဲ့ရသည္။
သုရွင္တကာရြတ္ပိ နတ္ရြာစံသျဖင့္ ၎၏မွဴးမတ္ ေသနာပတိႏွင့္ စစ္သည္ရဲမက္အမ်ားလည္း တပင္ေရႊထီးဖဝါးေတာ္ေအာက္သို႔ ခိုဝင္လာၾကရာ စိတ္ရင္းသေဘာထားျပည့္ဝသည့္ မင္းျမတ္ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ တပင္ေရႊထီးကလည္း မြန္ျမန္မာဟူ၍ မခြဲျခားဘဲ မိမိေအာက္သို႔ ခိုဝင္လာသူအားလံုးကို ယခင္က ရာထူးစည္းစိမ္အတိုင္းပင္ ခ်ီးေျမွာက္ေတာ္မူေလသည္။ ထိုသို႔ တပင္ေရႊထီး၏ သေဘာထားျပည့္ဝစြာ ေဆာင္ရြက္မွဳတို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူအေပါင္းမွာလည္း မိမိတို႔၏ မင္းေကာင္းမင္းျမတ္ကို တိုး၍ေလးျမတ္ခ်စ္ခင္ၾကကာ၊ တပင္ေရႊထီး၏ ဘုန္းတန္ခိုးမွာလည္း ပို၍ပင္ၾကီးမာလာရေတာ့သည္။
တပင္ေရႊထီးသည္ လက္ေအာက္ခံျဖစ္သည့္ ပုသိမ္(၃၂) ျမိဳ႕ကို အလံုးအရင္းနွင့္တကြ ရန္သူတို႔ ေႏွာက္ယွက္ျခင္းမရွိေစရန္ ေက်းစားထည့္ေတာ္မူသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို စနစ္တက်ျပဳကာ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးကို အေလးထားေဆာင္ရြက္သည္။
ရာမညတိုင္း မြန္သံုးရပ္ျဖစ္သည့္ ဟံသာဝတီ၊ ပုသိမ္ႏွင့္ မုတၱမတို႔တြင္ တပင္ေရႊထီးလက္ေအာက္သို႔ ဟံသာဝတီ(၃၂)ျမိဳ႕ႏွင့္ ပုသိမ္(၃၂)ျမိဳ႕တို႔မွာ ၾသဇာခံက်ေရာက္ျပီးျဖစ္ေသာ္လည္း မုတၱမ(၃၂)ျမိဳ႕မွာကား တပင္ေရႊထီးလက္ေအာက္သို႔ ဝင္လာျခင္းမရွိဘဲ ေထာင္ထားျခားနားေနသည့္အတြက္ သကၠရာဇ္(၉၀၂) ခုနွစ္တြင္ မွဴးမတ္ေသနာပတိမ်ားအား . . .
“မုတၱမ(၃၂)ျမိဳ႕ကိုစားရေသာ ေစာဗညားသည္ ယခုအခါ ငါ့အား အံတု၍ ေနသည္။ ယင္းကိစၥအား မည္သို႔မည္ပံုစီမံသင့္သည္ကို ေလွ်ာက္တင္ၾကေစ” ဟု မိန္႔ေတာ္မူသည္။
ထိုအခါ မွဴမတ္မ်ားက မုတၱမကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူေတာ္မူရန္ တင္ေလွ်ာက္ၾကေသာ္လည္း ဘုရင့္ေနာင္က . . .
“တိုက္ခိုက္ျခင္းမွာ ေသးငယ္သည့္တာဝန္မဟုတ္ပါ၊ စစ္ျဖစ္လွ်င္ သတၱဝါအမ်ား ၾကီးစြာေသာ ဆင္းရဲျခင္းသို႔ ျဖစ္ရပါလိမ့္မည္၊ ပရိယာယ္ကို အသံုးျပဳလ်က္ အႏုျဖင့္ၾကံလွ်င္လည္း ရျခင္းသာ လိုရင္းျဖစ္သည့္အတြက္ ေကာင္းသည္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ပါ၍ ဦးစြာ မုတၱမမင္းထံ သံေစလႊတ္ျပီး ေမးရန္သင့္ပါသည္” ဟု ေလွ်ာက္တင္ရာ တပင္ေရႊထီးက ဘုရင့္ေနာင္ ၏ ေလွ်ာက္တင္ခ်က္ကို လက္ခံေတာ္မူသည္။
ထိုအခ်ိန္က မုတၱမျမိဳ႕မွာ ဥေရာပတိုက္မွ အာဖရိကေတာင္စြန္း ဂြတ္ဟုပ္အငူ( Cape of Good Hope) မွ လည့္လည္၍ လည္းေကာင္း၊ အိႏိၵယျပည္၊ ေပၚတူဂီပိုင္ ဂိုအာ (Goa) နယ္မွ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား လာေရာက္ကာ ကုန္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေနၾကသျဖင့္ လက္နက္အျပည့္အစံုပါရွိေသာ ႏိုင္ငံျခားသားတို႔၏ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ မုတၱမဆိပ္မွာ စည္ကားလ်က္ရွိသည္။
မလကၠာ (Malacca)ကို ပိုင္ဆိုင္သည့္ ေပၚတူဂီလူမ်ဳိး အန္ေတာ္နီေကာ္ရီးယားကလည္း မုတၱမျမိဳ႕စား ေစာဗညားႏွင့္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုကာ မုတၱမတြင္ ေရာင္းဝယ္ေရးဌာနၾကီးတစ္ခု ဖြင့္ျပီး ျပည္တြင္း ထြက္ကုန္မ်ားကို ဝယ္ယူလ်က္ ဥေရာပတိုက္သို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်လ်က္ရွိ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ မုတၱမမွာ ႏိုင္ငံျခားနွင့္ဆက္သြယ္ေရာင္းဝယ္သည့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဗဟိုဌာနၾကီးျဖစ္ေနကာ ေရႊေငြဥစၥာ စီးပြားျပည့္စံုၾကြယ္ဝေလ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ေစာဗညားမွာ ပစၥည္းအင္အား၊ လူအင္အားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားေၾကးစားတို႔ထံမွ လူသူလက္နက္အင္အားတို႔ကို အားကိုးျပဳကာ စိတ္မာန္တက္ၾကြလ်က္ရွိေန၏။ တပင္ေရႊထီးက မိမိလက္ေအာက္ခံရန္အတြက္ သံေစလႊတ္လိုက္သည့္အခါတြင္ သံတို႔ကို မေခ်မငံေျပာၾကား၍ လႊတ္သည္။ ေစာဗညား၏ ျပန္ၾကားခ်က္ကို သိရသည္တြင္ ျပင္းစြာေသာ အမ်က္ေတာ္ရွေတာ္မူျပီးလွ်င္ စစ္ေရးျဖင့္တံု႔ျပန္ရန္ အမိန္႔ေတာ္ ခ်မွတ္လိုက္ေလသည္။
ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္ႏွင့္ ေရေၾကာင္းခ်ီတပ္ကို ျပင္ဆင္ျပီး ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္ေတာ္တြင္ တပင္ေရႊထီး၊ ေရေၾကာင္းခ်ီတပ္ေတာ္တြင္ ဘုရင့္ေနာင္တို႔ အသီးသီးဦးေဆာင္စည္းၾကပ္လ်က္၊ ဟံသာဝတီတြင္ အထိန္းေတာ္ သတိုးသုဓမၼရာဇာကို ျမိဳ႕ေစာင့္ထားခဲ့ကာ မုတၱမသို႔ စစ္ခ်ီေတာ္မူသည္။ ေလွသံုးရာပါေသာ တပ္မၾကီးတြင္လည္း မြန္အမတ္သမိန္ပရူကို ေလွတပ္တြင္ ‘ဝန္’ ခန္႔၍ ၾကီးမွဴးအုပ္ခ်ဳပ္ေစသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ‘ဝန္’ ဟူေသာရာထူးကို တပင္ေရႊထီးလက္ထက္ေတာ္တြင္ စတင္ခန္႔ထားျခင္းျဖစ္၏။
ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္တြင္ ျမင္းတပ္(၃)တပ္ႏွင့္ ေျခလ်င္တပ္ (၇)တပ္ကို ေရွးဦးစြာ ခ်ီေစ၍ ဆင္စီးအမတ္ေလက်ိပ္ႏွင့္ တိုက္ဆင္(၄၀)၊ စစ္ျမင္း(၄၀၀)၊ စစ္သည္(၄၀၀၀၀)ပါေသာ တပ္ၾကီးကို တပ္မျပဳကာ ေနာက္မွလည္း တပ္ၾကီးမ်ားလိုက္ပါၾကရသည္။ ဘုရင္တပင္ေရႊထီးကား အလယ္တပ္မၾကီးမွ လိုက္ပါေလ၏။
ေကတုမတီ(ေတာင္ငူ)သံမ်ား ျပန္ၾကသည္ႏွင့္ မုတၱမစား ေစာဗညားကလည္း စစ္ေရးအတြက္ ခ်က္ခ်င္းပင္ျပင္ဆင္သည္။ မုတၱမျမိဳ႕သည္ ေတာင္ေျမာက္ရွည္လ်ားျပီး၊ အေရွ႕ဘက္၌ သံလြင္ျမစ္ရွိေနသျဖင့္ က်ဳံးၾကီးသဖြယ္ အားကိုးေနရသည္။ အေနာက္ဘက္၌ရွိသည့္ ေတာင္တန္းၾကီး ကိုလည္း အမွီျပဳထားျခင္းျဖစ္သျဖင့္ စစ္ေရးစစ္ရာတြင္ ခံျမိဳ႕ကဲ့သို႔ မ်ားစြာအကြက္ေကာင္းေသာ ေနရာပင္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံျခားသားေပၚတူဂီတို႔ကို လက္နက္အစံုအညီႏွင့္သေဘၤာ(၇)စင္းျဖင့္ ျမစ္အတြင္း၌ အသင့္ထားရွိ၏။ ျမိဳ႕အေနာက္ ေတာင္ထိပ္ေပၚ၌ ေသနတ္လက္နက္၊ စိန္ေျပာင္းတို႔ကို စနစ္တက် စီစဥ္၍ ထားသည္။
တပင္ေရႊထီး၏ ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္ႏွင့္ ေရေၾကာင္းခ်ီတပ္မ်ား မုတၱမအနီးသို႔ ေရာက္ရွိသြားျပီး မၾကာမီရက္မ်ားတြင္ ဘုရင့္ေနာင္သည္ တိုက္ပြဲတိုင္းႏိုင္ရမည္ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္ မုတၱမကို အျပင္းအထန္လုပ္ၾကံတိုက္ခိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ျမိဳ႕၏ အေနအထားကလည္း ေကာင္း၊ ဥေရာပတုိက္သားတို႔၏ လက္နက္အင္အားကည္း ေကာင္းလွသျဖင့္ တပ္ကို ျပန္ဆုတ္ရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္တစ္နည္းအေနျဖင့္ ပင္လယ္ဝမွဝင္လာသည့္ ရန္သူသေဘၤာတို႔ကို တစ္ဖက္ကမ္းမွကာကြယ္၍ ျမိဳ႕ကို ရံျမဲတိုင္းရံျပီးလွ်င္ အစာဆန္ေရ အသြင္းအယူမရွိေစရန္ ေရဘက္၊ ကုန္းဘက္ ညွပ္လ်က္ပိတ္ဆို႔ထား၏။ ထိုသို႔ ေရတပ္၊ ကုန္းတပ္ညွပ္၍ပိတ္ဆို႔ထားရာ (၆)လခန္႔အၾကာတြင္ မလကၠာျမိဳ႕ထိန္း ဗိုလ္ၾကီး (Captain Peao De Faria) ေစလႊတ္လိုက္ေသာ တမန္(Pinto) သည္ မုတၱမျမိဳ႕စားထံ သေဘၤာျဖင့္လာရာ ဘုရင့္ေနာင္တပ္မွ ဖမ္းဆီးျခင္းကို ခံလိုက္ရသျဖင့္ ေစာဗညားမွာ အားယုတ္သြားရ၏။ ေပၚတူဂီ(၇၀၀) တို႔က သေဘၤာမ်ားေပၚမွလည္းေကာင္း၊ မုတၱမျမိဳ႕တြင္းမွ လည္းေကာင္း ခုခံလ်က္ရွိေသာ္လည္း ရက္ၾကာလာေသာအခါ ျမိဳ႕တြင္းရွိ လူမ်ားမွာ အစာေရစာ ငတ္မြတ္ျခင္းဒဏ္ကို မခံႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္လာၾကရသည္။
ထို႔ေနာက္တြင္ သမိန္ပရူးက ၎၏အၾကံအစည္ကို တပင္ေရႊထီးအား တင္ေလွ်ာက္ကာ ေလွတပ္ကို သံလြင္ျမစ္ညာလကြန္းျမိဳ႕သို႔ ေရာက္ေအာင္ခ်ီတက္သြားျပီးလွ်င္ သစ္မ်ားကို ခုတ္၍ အလ်ားအလံတစ္ရာ၊ အနံ အလံငါးဆယ္ရွိေသာ သစ္ေဖာင္ၾကီးကို ဖြဲ႔သည္။ ၎ေဖာင္ေပၚတြင္ သစ္ေျခာက္၊ ဝါးေျခာက္ စေသာ ေလာင္စာတို႔ကို စုပံုတင္ျပီးလွ်င္ ဒီေရအတက္အက်၌ ရန္သူ႕သေဘၤာမ်ားရွိရာသို႔ ခ်ိန္လ်က္ မီးရွိဳ႕ကာလႊတ္လိုက္သည္။ မီးမ်ားအရွိန္ျပင္းစြာ ေတာက္ေလာင္ေနစဥ္ မီးေဖာင္စၾကာ ၾကီးမွာ ေရ၌ေမ်ာသြားျပီး ရန္သူ႔သေဘၤာ (၃)စီးကို ျငိကပ္၍ သေဘၤာကို မီးစြဲေလာင္ေလေတာ့ရာ သေဘၤာေပၚရွိ ေပၚတူဂီစစ္သားမ်ားအားလံုး ေရထဲသို႔ ခုန္ဆင္းကာ ေရကူးေျပးၾကရသည္။ ျမိဳ႕တြင္းမွလည္း မီးကို ျငိမ္းသတ္ရန္ ေလွႏွင့္ကူးလာၾကစဥ္ ျမန္မာတပ္၏ ဆီးၾကိဳပစ္ခတ္သျဖင့္ ေသဆံုးၾကရသည္။ မီးေလာင္ေနသည့္သေဘၤာ(၃)စီးမွ မီးက အျခားသေဘၤာမ်ားကို ကူးျပန္ရာ၊ သေဘၤာတစ္စီးျပီးတစ္စီး ကူးစက္ေလာင္ကြ်မ္းေတာ့သည္။ ထိုအခါ ျမန္မာတပ္တို႔က ေရွ႕ကိုတိုး၍ ျမစ္တစ္ခုလံုးကို သိမ္းပိုက္ထားလိုက္သည္။
ထို႔ေနာက္ အသင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ အလ်ား အလံသံုးရာ၊ အနံ အလံငါးရာရွိေသာ ဒုတိယေဖာင္ၾကီးေပၚတြင္ ခံတပ္ၾကီးတည္ေဆာက္လ်က္ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္၊ အစာဆန္ေရ အျပည့္အစံုနွင့္ စစ္သည္တို႔ကို တင္ျပီးလွ်င္ ဒီေရအက်၌ ေအာက္သို႔ေမွ်ာလိုက္သည္။ ၎ေဖာင္ၾကီး ျမိဳ႕အနီးသို႔ေရာက္ေသာအခါ ေဖာင္ေပၚရွိ သစ္တပ္မွာ မုတၱမျမိဳ႕ရိုးထက္ျမင့္သည့္အတြက္ သေဘၤာေပၚမွေန၍အေျမာက္၊ စိန္ေျပာင္းတို႔ျဖင့္ မရပ္မနားပစ္ခတ္ေနေလရာ ျမိဳ႕ရိုးေပၚမွ ခုခံေနၾကေသာ တပ္မ်ားမွာ မည္သို႔မွ် မခုခံႏိုင္ၾကေတာ့ဘဲ ဆင္းေျပးၾကရသည္။
ထိုစဥ္ ျမန္မာေလွတပ္က ျမိဳ႕ရိုးကိုခ်ဥ္း၍ တူးျဖိဳးၾကသကဲ့သို႔ ၾကည္းတပ္ကလည္း ျမိဳ႕ကို တိုက္ေဖာက္၍ ဆင္လံုးျမင္းရင္းနွင့္တကြ ျမိဳ႕တြင္းသို႔ဝင္သည္။ ျမိဳ႕ရိုးအႏွံ႔ေပါက္ကုန္ကာ ျမိဳ႕တြင္း၌ လက္တကမ္းတိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ေလသည္။ ျမန္မာတပ္တို႔က ရန္သူတို႔အား အတင္းတိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ၾက၏။
မုတၱမစားေစာဗညားသည္ သူရသတၱိႏွင့္ျပည့္စံုသူျဖစ္သည့္အတိုင္း ျမိဳ႕ရိုးေပါက္ကာ ျမန္မာ တပ္မ်ား ျမိဳ႕တြင္းသို႔ေရာက္ေနသည့္တိုင္ေအာင္ အရွံဳးမေပးေသးဘဲ စုရံုးရသမွ်ေသာ တပ္သားတို႔ျဖင့္ ျပန္လည္ခုခံတိုက္ခိုက္သည္။ ေစာဗညားကိုရရန္အတြက္ဆင္စီးအမတ္တို႔က ဝိုင္းအံုကာလိုက္သည္။ နႏၵေက်ာ္သူက ‘စြယ္လေကာက္’ အမည္ရွိေသာ ဆင္ကိုစီးကာ ေစာဗညားႏွင့္ယွဥ္၍ စီးခ်င္းတိုက္သည္။ ထိုအခါ ေစာဗညား၏ဆင္ ထြက္ေျပးသျဖင့္ ဝိုင္းဝန္းဖမ္းရာ မုတၱမစားေစာဗညားအား ဆင္ႏွင့္တကြ အရွင္ရသည္။
မုတၱမကို ေအာင္ႏိုင္ျပီးေနာက္ တပင္ေရႊထီးသည္ မြန္အမတ္သမိန္ပရူးအား ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူျပီးလွ်င္ အေဆာင္အေယာင္ အစီးအနင္းႏွင့္တကြ သမိန္ပရူးအား ေျမာင္းျမျမိဳ႕ကို ေပးေတာ္မူသည္။ နႏၵေက်ာ္သူကိုလည္း ‘မင္းေက်ာ္ထင္’ ဟူေသာ ဘြဲ႔ကို ခ်ီးျမင့္ေတာ္မူ၍ ကြမ္းခြက္၊ လက္ဖက္အိုး၊ ကြမ္းအိုး၊ ေရႊအိုးပ်စ္၊ ေရႊျမဴတာ၊ ေရႊေထြးခံ၊ ဆင္ေရႊက၊ ျမင္းေရႊက၊ ေလွခ်င္ပိတ္၊ ပဲ့ေပါင္းေလွမွတ္အားလံုးကို ေပးေတာ္မူသည္။ မုတၱမတြင္ရွိေသာ သူေဌးသူၾကြယ္တို႔ကိုလည္း မင္းေက်ာ္ထင္အား ငါးရက္တုိင္တိုင္လက္ဖြဲ႔ေစသည္။ မုတၱမကို တပင္ေရႊထီးေအာင္ေတာ္မူျပီဟု ၾကားသိရလွ်င္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕စားဗညားဦးႏွင့္ ျမိဳ႕စားရြာစားအေပါင္းသည္ လက္ေဆာင္ပဏၰာ၊ သမီးကညာမ်ားႏွင့္တကြ တပင္ေရႊထီး၏ ေျခဖဝါးေတာ္ေအာက္သို႔ ခိုဝင္၍လာၾကသည္။
ထို႔ေနာက္ မုတၱမကို သုရွင္တကာရြတ္ပိ၏ ေယာက္ဖေတာ္ေစာလကြန္းအိမ္အား အေဆာင္အေယာင္အခမ္းအနားႏွင့္တကြ ေပးသနားေတာ္မူျပီးလွ်င္ ယိုးဒယားဇင္းမယ္နယ္မ်ား၏ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္အတြက္ ေသာင္ရင္းျမစ္အနီးတြင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ား ေနသားတက် စီစဥ္ခ်ထားကာ ေပၚတူဂီစစ္သံု႔ပန္းမ်ားကို ယူလ်က္ ဟံသာဝတီသို႔ ျပန္လည္ၾကြခ်ီေတာ္မူသည္။
ထိုအခ်ိန္က မုတၱမျမိဳ႕မွာ ဥေရာပတိုက္မွ အာဖရိကေတာင္စြန္း ဂြတ္ဟုပ္အငူ( Cape of Good Hope) မွ လည့္လည္၍ လည္းေကာင္း၊ အိႏိၵယျပည္၊ ေပၚတူဂီပိုင္ ဂိုအာ (Goa) နယ္မွ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား လာေရာက္ကာ ကုန္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေနၾကသျဖင့္ လက္နက္အျပည့္အစံုပါရွိေသာ ႏိုင္ငံျခားသားတို႔၏ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ မုတၱမဆိပ္မွာ စည္ကားလ်က္ရွိသည္။
မလကၠာ (Malacca)ကို ပိုင္ဆိုင္သည့္ ေပၚတူဂီလူမ်ဳိး အန္ေတာ္နီေကာ္ရီးယားကလည္း မုတၱမျမိဳ႕စား ေစာဗညားႏွင့္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုကာ မုတၱမတြင္ ေရာင္းဝယ္ေရးဌာနၾကီးတစ္ခု ဖြင့္ျပီး ျပည္တြင္း ထြက္ကုန္မ်ားကို ဝယ္ယူလ်က္ ဥေရာပတိုက္သို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်လ်က္ရွိ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ မုတၱမမွာ ႏိုင္ငံျခားနွင့္ဆက္သြယ္ေရာင္းဝယ္သည့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဗဟိုဌာနၾကီးျဖစ္ေနကာ ေရႊေငြဥစၥာ စီးပြားျပည့္စံုၾကြယ္ဝေလ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ေစာဗညားမွာ ပစၥည္းအင္အား၊ လူအင္အားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားေၾကးစားတို႔ထံမွ လူသူလက္နက္အင္အားတို႔ကို အားကိုးျပဳကာ စိတ္မာန္တက္ၾကြလ်က္ရွိေန၏။ တပင္ေရႊထီးက မိမိလက္ေအာက္ခံရန္အတြက္ သံေစလႊတ္လိုက္သည့္အခါတြင္ သံတို႔ကို မေခ်မငံေျပာၾကား၍ လႊတ္သည္။ ေစာဗညား၏ ျပန္ၾကားခ်က္ကို သိရသည္တြင္ ျပင္းစြာေသာ အမ်က္ေတာ္ရွေတာ္မူျပီးလွ်င္ စစ္ေရးျဖင့္တံု႔ျပန္ရန္ အမိန္႔ေတာ္ ခ်မွတ္လိုက္ေလသည္။
ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္ႏွင့္ ေရေၾကာင္းခ်ီတပ္ကို ျပင္ဆင္ျပီး ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္ေတာ္တြင္ တပင္ေရႊထီး၊ ေရေၾကာင္းခ်ီတပ္ေတာ္တြင္ ဘုရင့္ေနာင္တို႔ အသီးသီးဦးေဆာင္စည္းၾကပ္လ်က္၊ ဟံသာဝတီတြင္ အထိန္းေတာ္ သတိုးသုဓမၼရာဇာကို ျမိဳ႕ေစာင့္ထားခဲ့ကာ မုတၱမသို႔ စစ္ခ်ီေတာ္မူသည္။ ေလွသံုးရာပါေသာ တပ္မၾကီးတြင္လည္း မြန္အမတ္သမိန္ပရူကို ေလွတပ္တြင္ ‘ဝန္’ ခန္႔၍ ၾကီးမွဴးအုပ္ခ်ဳပ္ေစသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ‘ဝန္’ ဟူေသာရာထူးကို တပင္ေရႊထီးလက္ထက္ေတာ္တြင္ စတင္ခန္႔ထားျခင္းျဖစ္၏။
ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္တြင္ ျမင္းတပ္(၃)တပ္ႏွင့္ ေျခလ်င္တပ္ (၇)တပ္ကို ေရွးဦးစြာ ခ်ီေစ၍ ဆင္စီးအမတ္ေလက်ိပ္ႏွင့္ တိုက္ဆင္(၄၀)၊ စစ္ျမင္း(၄၀၀)၊ စစ္သည္(၄၀၀၀၀)ပါေသာ တပ္ၾကီးကို တပ္မျပဳကာ ေနာက္မွလည္း တပ္ၾကီးမ်ားလိုက္ပါၾကရသည္။ ဘုရင္တပင္ေရႊထီးကား အလယ္တပ္မၾကီးမွ လိုက္ပါေလ၏။
ေကတုမတီ(ေတာင္ငူ)သံမ်ား ျပန္ၾကသည္ႏွင့္ မုတၱမစား ေစာဗညားကလည္း စစ္ေရးအတြက္ ခ်က္ခ်င္းပင္ျပင္ဆင္သည္။ မုတၱမျမိဳ႕သည္ ေတာင္ေျမာက္ရွည္လ်ားျပီး၊ အေရွ႕ဘက္၌ သံလြင္ျမစ္ရွိေနသျဖင့္ က်ဳံးၾကီးသဖြယ္ အားကိုးေနရသည္။ အေနာက္ဘက္၌ရွိသည့္ ေတာင္တန္းၾကီး ကိုလည္း အမွီျပဳထားျခင္းျဖစ္သျဖင့္ စစ္ေရးစစ္ရာတြင္ ခံျမိဳ႕ကဲ့သို႔ မ်ားစြာအကြက္ေကာင္းေသာ ေနရာပင္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံျခားသားေပၚတူဂီတို႔ကို လက္နက္အစံုအညီႏွင့္သေဘၤာ(၇)စင္းျဖင့္ ျမစ္အတြင္း၌ အသင့္ထားရွိ၏။ ျမိဳ႕အေနာက္ ေတာင္ထိပ္ေပၚ၌ ေသနတ္လက္နက္၊ စိန္ေျပာင္းတို႔ကို စနစ္တက် စီစဥ္၍ ထားသည္။
တပင္ေရႊထီး၏ ၾကည္းေၾကာင္းခ်ီတပ္ႏွင့္ ေရေၾကာင္းခ်ီတပ္မ်ား မုတၱမအနီးသို႔ ေရာက္ရွိသြားျပီး မၾကာမီရက္မ်ားတြင္ ဘုရင့္ေနာင္သည္ တိုက္ပြဲတိုင္းႏိုင္ရမည္ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္ မုတၱမကို အျပင္းအထန္လုပ္ၾကံတိုက္ခိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ျမိဳ႕၏ အေနအထားကလည္း ေကာင္း၊ ဥေရာပတုိက္သားတို႔၏ လက္နက္အင္အားကည္း ေကာင္းလွသျဖင့္ တပ္ကို ျပန္ဆုတ္ရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္တစ္နည္းအေနျဖင့္ ပင္လယ္ဝမွဝင္လာသည့္ ရန္သူသေဘၤာတို႔ကို တစ္ဖက္ကမ္းမွကာကြယ္၍ ျမိဳ႕ကို ရံျမဲတိုင္းရံျပီးလွ်င္ အစာဆန္ေရ အသြင္းအယူမရွိေစရန္ ေရဘက္၊ ကုန္းဘက္ ညွပ္လ်က္ပိတ္ဆို႔ထား၏။ ထိုသို႔ ေရတပ္၊ ကုန္းတပ္ညွပ္၍ပိတ္ဆို႔ထားရာ (၆)လခန္႔အၾကာတြင္ မလကၠာျမိဳ႕ထိန္း ဗိုလ္ၾကီး (Captain Peao De Faria) ေစလႊတ္လိုက္ေသာ တမန္(Pinto) သည္ မုတၱမျမိဳ႕စားထံ သေဘၤာျဖင့္လာရာ ဘုရင့္ေနာင္တပ္မွ ဖမ္းဆီးျခင္းကို ခံလိုက္ရသျဖင့္ ေစာဗညားမွာ အားယုတ္သြားရ၏။ ေပၚတူဂီ(၇၀၀) တို႔က သေဘၤာမ်ားေပၚမွလည္းေကာင္း၊ မုတၱမျမိဳ႕တြင္းမွ လည္းေကာင္း ခုခံလ်က္ရွိေသာ္လည္း ရက္ၾကာလာေသာအခါ ျမိဳ႕တြင္းရွိ လူမ်ားမွာ အစာေရစာ ငတ္မြတ္ျခင္းဒဏ္ကို မခံႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္လာၾကရသည္။
ထို႔ေနာက္တြင္ သမိန္ပရူးက ၎၏အၾကံအစည္ကို တပင္ေရႊထီးအား တင္ေလွ်ာက္ကာ ေလွတပ္ကို သံလြင္ျမစ္ညာလကြန္းျမိဳ႕သို႔ ေရာက္ေအာင္ခ်ီတက္သြားျပီးလွ်င္ သစ္မ်ားကို ခုတ္၍ အလ်ားအလံတစ္ရာ၊ အနံ အလံငါးဆယ္ရွိေသာ သစ္ေဖာင္ၾကီးကို ဖြဲ႔သည္။ ၎ေဖာင္ေပၚတြင္ သစ္ေျခာက္၊ ဝါးေျခာက္ စေသာ ေလာင္စာတို႔ကို စုပံုတင္ျပီးလွ်င္ ဒီေရအတက္အက်၌ ရန္သူ႕သေဘၤာမ်ားရွိရာသို႔ ခ်ိန္လ်က္ မီးရွိဳ႕ကာလႊတ္လိုက္သည္။ မီးမ်ားအရွိန္ျပင္းစြာ ေတာက္ေလာင္ေနစဥ္ မီးေဖာင္စၾကာ ၾကီးမွာ ေရ၌ေမ်ာသြားျပီး ရန္သူ႔သေဘၤာ (၃)စီးကို ျငိကပ္၍ သေဘၤာကို မီးစြဲေလာင္ေလေတာ့ရာ သေဘၤာေပၚရွိ ေပၚတူဂီစစ္သားမ်ားအားလံုး ေရထဲသို႔ ခုန္ဆင္းကာ ေရကူးေျပးၾကရသည္။ ျမိဳ႕တြင္းမွလည္း မီးကို ျငိမ္းသတ္ရန္ ေလွႏွင့္ကူးလာၾကစဥ္ ျမန္မာတပ္၏ ဆီးၾကိဳပစ္ခတ္သျဖင့္ ေသဆံုးၾကရသည္။ မီးေလာင္ေနသည့္သေဘၤာ(၃)စီးမွ မီးက အျခားသေဘၤာမ်ားကို ကူးျပန္ရာ၊ သေဘၤာတစ္စီးျပီးတစ္စီး ကူးစက္ေလာင္ကြ်မ္းေတာ့သည္။ ထိုအခါ ျမန္မာတပ္တို႔က ေရွ႕ကိုတိုး၍ ျမစ္တစ္ခုလံုးကို သိမ္းပိုက္ထားလိုက္သည္။
ထို႔ေနာက္ အသင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ အလ်ား အလံသံုးရာ၊ အနံ အလံငါးရာရွိေသာ ဒုတိယေဖာင္ၾကီးေပၚတြင္ ခံတပ္ၾကီးတည္ေဆာက္လ်က္ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္၊ အစာဆန္ေရ အျပည့္အစံုနွင့္ စစ္သည္တို႔ကို တင္ျပီးလွ်င္ ဒီေရအက်၌ ေအာက္သို႔ေမွ်ာလိုက္သည္။ ၎ေဖာင္ၾကီး ျမိဳ႕အနီးသို႔ေရာက္ေသာအခါ ေဖာင္ေပၚရွိ သစ္တပ္မွာ မုတၱမျမိဳ႕ရိုးထက္ျမင့္သည့္အတြက္ သေဘၤာေပၚမွေန၍အေျမာက္၊ စိန္ေျပာင္းတို႔ျဖင့္ မရပ္မနားပစ္ခတ္ေနေလရာ ျမိဳ႕ရိုးေပၚမွ ခုခံေနၾကေသာ တပ္မ်ားမွာ မည္သို႔မွ် မခုခံႏိုင္ၾကေတာ့ဘဲ ဆင္းေျပးၾကရသည္။
ထိုစဥ္ ျမန္မာေလွတပ္က ျမိဳ႕ရိုးကိုခ်ဥ္း၍ တူးျဖိဳးၾကသကဲ့သို႔ ၾကည္းတပ္ကလည္း ျမိဳ႕ကို တိုက္ေဖာက္၍ ဆင္လံုးျမင္းရင္းနွင့္တကြ ျမိဳ႕တြင္းသို႔ဝင္သည္။ ျမိဳ႕ရိုးအႏွံ႔ေပါက္ကုန္ကာ ျမိဳ႕တြင္း၌ လက္တကမ္းတိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ေလသည္။ ျမန္မာတပ္တို႔က ရန္သူတို႔အား အတင္းတိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ၾက၏။
မုတၱမစားေစာဗညားသည္ သူရသတၱိႏွင့္ျပည့္စံုသူျဖစ္သည့္အတိုင္း ျမိဳ႕ရိုးေပါက္ကာ ျမန္မာ တပ္မ်ား ျမိဳ႕တြင္းသို႔ေရာက္ေနသည့္တိုင္ေအာင္ အရွံဳးမေပးေသးဘဲ စုရံုးရသမွ်ေသာ တပ္သားတို႔ျဖင့္ ျပန္လည္ခုခံတိုက္ခိုက္သည္။ ေစာဗညားကိုရရန္အတြက္ဆင္စီးအမတ္တို႔က ဝိုင္းအံုကာလိုက္သည္။ နႏၵေက်ာ္သူက ‘စြယ္လေကာက္’ အမည္ရွိေသာ ဆင္ကိုစီးကာ ေစာဗညားႏွင့္ယွဥ္၍ စီးခ်င္းတိုက္သည္။ ထိုအခါ ေစာဗညား၏ဆင္ ထြက္ေျပးသျဖင့္ ဝိုင္းဝန္းဖမ္းရာ မုတၱမစားေစာဗညားအား ဆင္ႏွင့္တကြ အရွင္ရသည္။
မုတၱမကို ေအာင္ႏိုင္ျပီးေနာက္ တပင္ေရႊထီးသည္ မြန္အမတ္သမိန္ပရူးအား ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူျပီးလွ်င္ အေဆာင္အေယာင္ အစီးအနင္းႏွင့္တကြ သမိန္ပရူးအား ေျမာင္းျမျမိဳ႕ကို ေပးေတာ္မူသည္။ နႏၵေက်ာ္သူကိုလည္း ‘မင္းေက်ာ္ထင္’ ဟူေသာ ဘြဲ႔ကို ခ်ီးျမင့္ေတာ္မူ၍ ကြမ္းခြက္၊ လက္ဖက္အိုး၊ ကြမ္းအိုး၊ ေရႊအိုးပ်စ္၊ ေရႊျမဴတာ၊ ေရႊေထြးခံ၊ ဆင္ေရႊက၊ ျမင္းေရႊက၊ ေလွခ်င္ပိတ္၊ ပဲ့ေပါင္းေလွမွတ္အားလံုးကို ေပးေတာ္မူသည္။ မုတၱမတြင္ရွိေသာ သူေဌးသူၾကြယ္တို႔ကိုလည္း မင္းေက်ာ္ထင္အား ငါးရက္တုိင္တိုင္လက္ဖြဲ႔ေစသည္။ မုတၱမကို တပင္ေရႊထီးေအာင္ေတာ္မူျပီဟု ၾကားသိရလွ်င္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕စားဗညားဦးႏွင့္ ျမိဳ႕စားရြာစားအေပါင္းသည္ လက္ေဆာင္ပဏၰာ၊ သမီးကညာမ်ားႏွင့္တကြ တပင္ေရႊထီး၏ ေျခဖဝါးေတာ္ေအာက္သို႔ ခိုဝင္၍လာၾကသည္။
ထို႔ေနာက္ မုတၱမကို သုရွင္တကာရြတ္ပိ၏ ေယာက္ဖေတာ္ေစာလကြန္းအိမ္အား အေဆာင္အေယာင္အခမ္းအနားႏွင့္တကြ ေပးသနားေတာ္မူျပီးလွ်င္ ယိုးဒယားဇင္းမယ္နယ္မ်ား၏ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္အတြက္ ေသာင္ရင္းျမစ္အနီးတြင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ား ေနသားတက် စီစဥ္ခ်ထားကာ ေပၚတူဂီစစ္သံု႔ပန္းမ်ားကို ယူလ်က္ ဟံသာဝတီသို႔ ျပန္လည္ၾကြခ်ီေတာ္မူသည္။
No comments:
Post a Comment